Бу актуаль: мәктәп костюмын билгеле бер кибеттән генә сатып алырга
Татарстан Республикасы Дәүләт алкоголь инспекциясенең Казан территориаль органы хезмәткәрләренә Казан шәһәре базарларының берсендә чираттагы кизү тору үткәргәндә гражданка мөрәҗәгать итте:
- Улым 1 сыйныфка керә, әле яңа гына ачылган заманча мәктәпкә. Ата-аналар белән җыелышта без күрсәтелгән кибеттә һәм күрсәтелгән артикуллар буенча гына, үз вакытында мәктәп гербының шевроны белән мәктәп киемен сатып алырга тиешлегебезне җиткерделәр һәм сәүдә челтәрен (аның исеме, адресы, социаль челтәрдәге төркеме, телефоны) күрсәттеләр. Мәктәп ата-аналардан конкрет кибеттә һәм конкрет артикуллар буенча гына мәктәп формасын сатып алуны таләп итә аламы?
Бу мәсьәләне хәл итәбез.
Беренчедән, ә мәктәп (мәктәп җитәкчелеге) мәктәп формасы киюне таләп итә аламы?
«Россия Федерациясендә мәгариф турында» 2012 елның 29 декабрендәге 273-ФЗ номерлы Федераль законның 38 статьясы мәктәпләргә мәктәп формасын кертү хокукы бирә. РФ субъектлары әлеге кием формасына карата типлаштырылган таләпләрне бастырып чыгарды, алар белән мәктәп таләпләре килештерелергә тиеш.
Ахыргы карар кертү турында мәктәп үзе кабул итә, моның өчен локаль акт формалаштырыла һәм раслана. Шуңа бәйле рәвештә, укучыларның мәктәпкә тиешле рәвештә килүләрен таләп итә ала.
Форманың нинди булырга тиешлеге турында (төсе, фасоны, эмблемалары, йөртү кагыйдәләре) локаль мәктәп документында кабул ителә.
Икенче, ә мәктәп бер җитештерүчедән генә (бер кибеттә генә һ. б.) тиешле форма алуны таләп итә аламы?
Кабатлыйбыз, мәктәп администрациясе форманың нинди төстә һәм нинди фасонда булырга тиешлеген генә билгели ала, әмма ата-аналарның аны конкрет җитештерүчедән генә сатып алуын (бу «конкуренция турында»гы законны боза) таләп итәргә хокукы юк. Кирәкле әйберләрне кайдан сатып алырга дигән карарны нәкъ менә ата-аналар үзләре кабул итә.
Моннан тыш, Россия Монополиягә каршы федераль хезмәт аңлатуында белем бирү оешмасының локаль норматив актын Сез мәктәп формасын сатып алырга тиешле фирманы (хуҗалык итүче субъектның оешмасын) билгеләргә тиеш түгел дип күрсәтелгән.
Әгәр бу хәл күзәтелә икән, Сез мәктәп администрациясенә, бу таләп белән сезнең хокукларыгыз бозылуы һәм Сезнең балагызның хокуклары бозылуы турында хәбәр итәргә тиешсез. Администрация ягыннан реакция булмаганда, Сез күзәтчелек органнарына мөрәҗәгать итә аласыз.
Укучы мәктәп формасында булмаган очракта, дәрескә кертмәү очрагы булырга мөмкинме?
Әлбәттә, юк! Әгәр мондый укучыны класска кертмиләр икән, аның гомуми белем алуга конституцион хокукы тупас рәвештә бозыла (РФ Конституциясенең 43 статьясы, Мәгариф турында Законның 5 статьясы) дигән сүз.