Билгеләнгән яраклылык срогы чыккач товарны сату тыела
Татарстан Республикасы Дәүләт алкоголь инспекциясенең Әлмәт территориаль органы хезмәткәрләре Әлмәт шәһәренең «Меридиан» кибетендә азык-төлек товарларына бәяләргә чираттагы мониторинг үткәргәндә сатып алучылар өчен консультация-аңлату эшләре үткәрде. Сатып алучыларны товарның яраклылык вакыты турындагы сораулар аеруча кызыксындыра.
«Яраклылык вакыты» төшенчәсе кулланучылар өчен куркынычсызлык күзлегеннән зур әһәмияткә ия. Халыкка тәкъдим ителә торган товарларның яраклылык срокларын үтәмәү җитди нәтиҗәләргә китерергә мөмкин.
Яраклылык вакыты - товарның билгеләнеше буенча файдалану өчен яраклы дип саналган вакыт чоры ул, товарның сыйфат күрсәткечләренең берсе булып тора.
Товарның яраклылык срогы, товарның җитештерелгәннән соң, аның дәвамында товар куллануга яраклы булган яисә товарның куллануга яраклаштырылган датасы белән исәпләнә торган вакыт чоры белән билгеләнә.
Яраклылык вакыты түбәндәге ысулларның берсе буларак күрсәтелергә мөмкин:
- дәвамында яраклы (сәгать, көн, ай яки ел);
- кадәр яраклы (дата);
- кадәр кулланырга (дата).
Яраклылык вакыты тәмамлану түбәндәгечә күрсәтелә:
- сәгать, көн һәм ай – тиз бозыла торган продуктлар өчен;
- көн һәм ай – әгәр яраклылык вакыты өч айдан артмаса;
- ай һәм ел - яраклылык срогы 3 айдан артык булса.
Яраклылык срогы чыккач, товарны, шулай ук яраклылык срогы билгеләнергә тиешле товарны сату тыела.
Яраклылык срогы чыккан товарны сатып алганда кулланучы хокуклары «Кулланучылар хокукларын яклау турында»гы РФ Законының 18 статьясы (алга таба – Закон) белән билгеләнгән. Шуны истә тотарга кирәк: РФ Граждан кодексының 11 ст.1 п. һәм 17 ст. 1 п. 1 пунктында күрсәтелгән гомуми кагыйдә буенча кулланучылар хокукларын яклау суд тарафыннан гамәлгә ашырыла.
Законның 17 статьясы һәм Россия Федерациясе Граждан процессуаль кодексының 28 һәм 29 статьялары нигезендә кулланучы үзенең яшәү урыны яки тору урыны буенча йә җавап бирүченең урнашу урыны буенча йә сату-алу килешүе төзү урыны буенча судка дәгъва белдерергә хокуклы. Судка дәгъва белән мөрәҗәгать иткәндә кулланучылар хокукларын бозуга бәйле эшләр буенча дәүләт пошлинасын түләүдән азат ителә.
Кулланучылардан кергән мәсьәләләрне карау тәҗрибәсе күрсәткәнчә, кулланучылар хокукларын яклау турында халык арасында аңлату эшләре алып бару кулланучылар һәм сатучылар (башкаручылар) арасындагы бәхәсләрнең күбесен судка кадәр тәртиптә хәл итәргә мөмкинлек бирә, шуңа күрә алга таба да мондый эшне дәвам итәргә кирәк.